Coronavirus: ZZP’er in de kou gezet?

Update 18 maart 2020

De epidemie van het coronavirus is inmiddels het gesprek van de dag en heeft ingrijpende gevolgen voor het dagelijks reilen en zeilen van de Nederlandse maatschappij. Prioriteit nummer één is natuurlijk de gezondheid van onze bevolking maar ook onze economie wordt hard getroffen door alle maatregelen. De overheid heeft op respectievelijk 12 en 15 maart verschillende maatregelen getroffen om verdere verspreiding van het coronavirus in ons land te bestrijden. Wat houden deze maatregelen in en welke gevolgen hebben deze voor zzp’ers? En kunnen zzp’ers vanuit de overheid rekenen op steunmaatregelen en zo ja, wat houden deze in?

Huidige situatie coronavirus in Nederland

Er zijn verschillende maatregelen van kracht tot in ieder geval maandag 6 april. Deze hebben vergaande gevolgen voor de Nederlandse economie: stilliggende bedrijfsactiviteiten, werknemers die thuiszitten en zzp’ers die als gevolg van de maatregelen zonder opdrachten komen te zitten. Wat is de huidige situatie en hoe worden zzp’ers direct geraakt?

• Alle inwoners van Nederland moeten zoveel mogelijk thuisblijven en van daaruit werken. Is dat niet mogelijk, dan is het van belang werktijden te spreiden en sociale contacten mijden. Temeer wanneer iemand klachten ervaart, waaronder hoesten, koorts, keelpijn of verkoudheid. Bezoek daarnaast ook geen ouderen of kwetsbare personen. Om de gezondheidszorg niet te overbelasten is het belangrijk pas bij verergerde klachten de huisarts te bellen;
• Alle evenementen van 100 of meer personen kunnen niet doorgaan. Ook plaatsen als concertgebouwen, museums, sportclubs, wedstrijden en theaters zijn gesloten voor publiek;
• De horeca zit volledig op slot: vanaf zondag 15 maart 18:00 tot in ieder geval 6 april. Ook sportscholen en -clubs, coffeeshops (afhaalloketten zijn wel open), sauna’s en sexclubs worden in deze periode gesloten;
• Scholen en kinderdagverblijven zijn vanaf 16 maart gesloten (met uitzondering van de kinderen van mensen die vitale beroepen uitoefenen). Ook deze gaan vooralsnog pas 6 april weer open;
• Van iedereen wordt gevraagd afstand te houden, minimaal 1,5 meter, bij het uitvoeren van noodzakelijke activiteiten buiten de deur, bijvoorbeeld boodschappen doen.

Aanvullende financiële steun voor ZZP’ers?

Afgelopen zondag 16 maart deed de Minister van Economische Zaken Eric Wiebes een omstreden uitspraak in het tv-programma WNL op Zondag. Volgens de minister zullen zzp’ers van overheidswege in eerste instantie geen uitzicht hebben op aanvullende financiële steun. De terugval in inkomen is onderdeel van het ondernemersrisico, waar ondernemers zelf bewust voor zouden hebben gekozen. Op deze uitspraak werd verontwaardigd gereageerd, met name gezien de overmacht in deze situatie en ook omdat veel ondernemers niet in alle gevallen vrijwillig voor het zzp-schap hebben gekozen. Desondanks is er een vangnet en een pakket maartregelen om zzp’ers door deze tijd heen te helpen.

Premier Rutte sloeg een andere toon aan en benadrukte in zijn speech van 16 maart dat de Nederlandse regering al het mogelijke en nodige zal doen om ondernemers te steunen. “Het zal hoe dan ook een moeilijke tijd worden, maar we laten u niet in de steek“, aldus Rutte. Concrete maatregelen noemde hij echter niet. Er zitten nieuwe steunmaatregelen in de pijplijn, wat dit pakket maatregelen voorlopig in zal houden is onlangs bekend gemaakt.

Nieuw pakket maatregelen

Op 17 maart 2020 hebben de Ministers van Sociale Zaken (Wouter Koolmees), Economische Zaken (Eric Wiebes) en Financiën (Wopke Hoekstra) een nieuw pakket steunmaatregelen bekend gemaakt. De Nederlandse regering zal in het kader van de ingrijpende economische gevolgen van de bestrijding van het coronavirus zzp’ers financieel te hulp schieten. Wat is er beloofd?

Uitkering op bijstandsniveau voor 3 maanden

ZZP’ers die in de financiële problemen raken of al zijn geraakt door alle maatregelen ter bestrijding van het coronavirus, kunnen bij de plaatselijke gemeente een aanvraag indienen voor een Bbz-uitkering (waarover hieronder meer). Het gaat om het veiligstellen van een inkomen op bijstandsniveau. Het eventueel bestaande inkomen zal worden aangevuld tot het sociaal minimum gedurende 3 maanden. Deze bijdrage is een gift en de normaliter geldende partner- en vermogenstoets vervallen. Dat betekent dat je partner nog wel gewoon een inkomen kan genieten en je niet direct je spaargeld zal moeten aansnijden.

De uitkering kan nog niet direct worden aangevraagd, eerst dienen de nodige voorbereidingen te worden getroffen. Wel is het zo dat vanaf 1 maart 2020, met terugwerkende kracht, zzp’ers al aanspraak kunnen maken op deze regeling. De administratieve lasten wat betreft de aanvraag moeten voor de ZZP’er minimaal zijn, meldt minister Koolmees. Er wordt vooralsnog gevraagd om enig geduld alvorens de aanvraag in te dienen.

€4000,- voor direct getroffen bedrijven

Met name ondernemers in de sectoren reizen, cultuur en horeca zijn hard geraakt door de maatregelen om het coronavirus tegen te gaan. ZZP’ers in deze branches kunnen eenmalig in aanmerking komen voor een bedrag van €4000,- om direct geld voorhanden te hebben voor de komende 3 maanden. Het gaat met name om ondernemers die door de 1,5 meter afstand-eis in de problemen komen. De exacte voorwaarden de opzet van een noodloket zijn op dit moment in uitwerking.

Daarnaast krijgen ZZP’ers uitstel van betaling wat betreft de omzet- en inkomstenbelastingen. Het gaat om de komende 3 maanden. De invorderingsrente wordt vanaf 23 maart bovendien verlaagd van 4% tot 0,01%.

Er zullen tot slot mogelijk meer maatregelen en eventueel aanpassingen aan de bestaande maatregelen volgen, afhankelijk van de economische situatie. De insteek is zoveel mogelijk banen te redden en de economie extra te ondersteunen.

Huidige hulpboeien voor ZZP’ers

Op dit moment zijn er al verschillende opties om extra hulp te ontvangen van de Nederlandse overheid, het gaat om:

Bbz-uitkering

Indien je tijdelijk in de financiële problemen bent geraakt door alle gevolgen van het coronavirus, kan je aanspraak maken op een uitkering op basis van het Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen (Bbz). De uitkering is tijdelijk van aard en is erop gericht zzp’ers te ondersteunen tot opnieuw in de eigen levensbehoefte kan worden voorzien. Hiervoor gelden echter wel voorwaarden:

• De belangrijkste voorwaarde is dat je onderneming op dit moment wel rendabel is om aan te tonen dat je nadien weer op eigen houtje rond kan komen. De controle op levensvatbaarheid wordt echter gezien de huidige economische situatie niet toegepast om aanvragen sneller te kunnen behandelen.
• Ook de gemeente waarin je woonachtig bent, waar je de uitkering dient aan te vragen, is bepalend. Organisaties als ZZP Nederland vragen van gemeenten ruimhartig om te springen met aanvragen voor een Bbz-uitkering.
• De uitkering kan voor maximaal 3 maanden worden aangevraagd. De verstrekking zal binnen 4 weken plaatsvinden en er kan eventueel een voorschot worden aangevraagd.
• Vraag je tevens een lening voor bedrijfskapitaal aan? In dit geval kan de aflossingsverplichting worden uitgesteld en een verlaagd rentepercentage gelden.

BMKB-C-regeling

De Nederlandse regering gaat zich vanaf 16 maart 2020 inzetten voor het versneld openstellen van het Besluit Borgstelling MKB Kredieten (BMKB-C). Er is hier 300 miljoen euro voor opzij gezet. Dat betekent dat de Nederlandse staat garant wil staan voor kredieten aan het MKB om de uitgifte hiervan een extra stimulans te geven. Wie komen in aanmerking voor deze regeling?

• Alle zzp’ers en MKB-bedrijven tot 250 medewerkers;
• Je bank besluit uiteindelijk of je in aanmerking komt voor deze regeling en kan meer aanvullende informatie geven, ook over de aflossingswijze van de lening. Er wordt bovendien afgezien van de toets die normaliter plaatsvindt om een eventueel tekort aan zekerheden in kaart te brengen;
• Je kan de aanvraag tot uiterlijk 1 april 2021 indienen.

De Nederlandse overheid zal in plaats van 50% voor 75% van de lening garant staan zodat banken sneller en eenvoudiger (aanvullende) kredieten kunnen verstrekken. Ook vindt een verlaging plaats van de persoonlijke borg van de zzp’er van 25% tot 10%. Ook op rekeningcourant- en overbruggingskredieten met een looptijd van maximaal 2 jaar kan de regeling worden toegepast. Er kan maximaal 1,5 miljoen euro krediet worden aangevraagd.

Meer informatie vind je op de website van de Kamer van Koophandel.

Uitstel van betaling Belastingdienst

ZZP’ers hebben de mogelijkheid uitstel van betaling aan te vragen bij de Belastingdienst voor de omzetbelasting en inkomstenbelasting. Er is 3 maanden uitstel beloofd. Wat zijn de voorwaarden?

• Je dient normaal gesproken een door een externe deskundige onderbouwd verzoek schriftelijk aan te leveren. Onder deze deskundigen vallen extern financiers, consultants, (eigen) accountants of financieel adviseurs dan wel brancheorganisaties. Gezien de urgentie van de huidige situatie is deze bewijsvoering niet direct vereist en mag deze later worden ingediend;
• Je dient normaliter ook de levensvatbaarheid van je onderneming aan te tonen. Deze toets vervalt tijdelijk om aanvragen sneller te kunnen behandelen;
• Het moet gaan om tijdelijke betalingsproblemen die acuut van aard zijn (en dus niet in de toekomst verwacht worden maar nu al bestaan);
• In de beslissing tot toekenning wordt meegewogen of de klant voor een bepaald tijdstip problemen met de betaling weet op te lossen.

Verlaging voorlopige aanslag

Ligt het in de lijn der verwachtingen dat je minder omzet gaat draaien dit jaar als gevolg van het coronavirus? Vraag dan een verlaging van de voorlopige aanslag aan bij de Belastingdienst. Hoe je dat kan doen vind je in dit 4-stappenplan.

De Belastingdienst zal ook milder omspringen met eventuele verzuimboetes en deze volledig schrappen.

Bronnen: ZZP Nederland, NPO, NOS, NOS, KvK, Rijksoverheid